U proteklom periodu, vlasti u Republici Spskoj realizovale su svoju namjeru da donesu niz vrlo restriktivnih zakona koji bi mogli značajno otežati rad medija i civilnih organizacija.
Vlasti RS kriminalizovale su klevetu zakonom koji je usvojila Narodna skupština RS u julu 2023. godine, a uredbu o njegovom stupanju na snagu Milorad Dodik je potpisao u avgustu 2023. godine. Narodna skupština Republike Srpske usvojila je u septembru 2023. godine Nacrt zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija, u javnosti poznatiji kao Zakon o “stranim agentima”. Ovaj nacrt zakona naišao je na brojne kritike javnosti, nevladinog sektora i međunarodnih organizacija.
Primarni cilj ovih zakona je ograničiti funkcionisanje ovih subjekata, posebno kroz kriminalizaciju klevete i klasifikaciju NVO organizacija kao stranih agenata. Milorad Dodik dodatno je najavio izradu Zakona o neprijateljima Republike Srpske i Zakona o medijima.
Pored toga, sigurnosna situacija u RS se pogoršala, jer su se politički pritisci i verbalne prijetnje pretvorili u fizičke napade na aktiviste i nezavisne novinare u Banjoj Luci. U ovom periodu oštećena je imovina redakcije Buka koja je bila izložena snažnim hakerskim napadima.
Zajedno sa drugim nevladinim organizacijama i nezavisnim medijima, Buka se mobilizirala protiv štetnih zakona koji ograničavaju slobodu medija i slobodu izražavanja u Republici Srpskoj, djelujući u nekoliko pravaca:
- Kritičko izvještavanje o zakonskim promjenama
- Praćenje i izvještavanje o pogoršanoj sigurnosti novinara i napadima na aktiviste
- Medijski istupi i aktivnosti zagovaranja
- Učešće u novinarskim protestima
- Sastanci s predstavnicima međunarodne zajednice u BiH
- Učešće na konferencijama i sastancima sa zajedničkim komentarima i primjedbama na predložene nacrte, medijski nastupi u bosanskohercegovačkim i regionalnim medijima i sl.
Zahvaljujući istrajnim zajedničkim naporima, Zakon o nevladinim organizacijama je povučen iz skupštinske procedure NSRS u maju 2024. godine.
